ALEJİ-2
Kimyasal Madde Alerjisi
Kimyasal madde alerjileri; Zararlı olan kimyasalların deriye direkt ve indrekt teması sonucu gelişir. Tıpta alerjik kontakt dermatit olarak isimlendirilir. İş ve gündelik yaşamımızda kullandığımız saç boyaları (saç boyası alerjisi), makyaj malzemeleri (makyaj alerjisi), kozmetik ürünler, parfüm, deodorant ve özellikle imitasyon takılar (takı alerjisi), kına ve dövme boyaları (kına dövme alerjisi), metal cisimler birçok kimyasal içerir. En sık alerjik kontakt dermatit yapan kimyasallar nikel (nickel), tiomersal (thimerosal), fragrans karışımı (fragrance mix), kobalt (cobalt), krom (chromium), p-phenylenediamine (PPD), methylisolinone/methylcholoroisothisolinone (MI/MCI), carba mix, thiuram mix, potassium dichromate, myroxylon pereirae =balsam of Peru=peru balsamı’ dır. 
 
Nikel alerjisi; nikel dünyada en yaygın kontakt (temas) alerjendir. Kulak delme işlemi, küpe ve piercing (hızma) takma nikel alerji gelişiminde en önemli risk faktörüdür. Elimizden düşürmediğimiz cep telefonları nikel alerjisi gelişimini kolaylaştıran yeni alerjen kaynağıdır. Saç tokası, dudak boyası, saat, düğme, fermuar, yüzük, metal para, diş ve ortopedi malzemeleri, metal paralar, parlak metal olan her şey nikel içerir.
       
Fragrance mix daha çok kozmetik ürünlerde yer alır. Parfümler, kolanya, traş sonrası bakım ürünleri, sabun, güneş kremi, cilt bakım ürünü, şampuan, dudak ve göz temizleyicileri, birçok kokulu ürün, diş macunu, deterjanlar, kremler, şekerli ürünler de bulunur. 
 
Krom alerjisi; ıslak çimento harcında vardır. Bu nedenle inşaat işçilerinde görülen meslek hastalığıdır. Krom içeren tuzlarla işlenmiş deri de krom alerjisi gelişimi için diğer bir alerjen kaynağıdır. 
P-phenylenediamine (PPD) saç boyası ve dövmelerde bulunur.
 
Kontakt dermatit belirtileri

İritan ve alerjik olmak üzere 2 tip kontakt dermatit görülür. Toplumun otalama %21 (%12-40)’ de görülür. Kadınlarda 2 kat daha sıktır. Genellikle genç yaşta başlar. 12-15 yaş arasında görülme sıklığı %15’tir.

İritan kontakt dermatit belirtileri 
        
Tahrişe bağlı gelişen bir kontakt dermatit türüdür. Islak işlerde çalışanlarda görülür. İlk olarak cilt kurur ve hafif pullu ve kabuklu görünüm kazanır. Tahriş edici maddelere tekrarlayan ve uzamış maruziyetten sonra kızarıklık, kalınlaşma, sertleşme ve çatlaklar gelişir. Öncelikle el ve parmakların dış yüzü ve kolun iç yüzünde gelişir daha sonra el içlerine yayılabilir. Kaşıntı yoğun değildir. Egzema sadece iritanlara maruz kalan alanlarda görülür. 
 
Alerjik kontakt dermatit belirtileri

İritan kontakt dermatitten ayırmak klinik ve histolojik olarak (biyopsi ile) güçtür. Alerjik kontakt dermatıt daha hızlı gelişir, lezyonun sınırları daha belirsiz ve temas edilen alanın dışında kontakt dermatite görülebilir (sekonder yayılım). Göz kapakları ve boyun tipik tutulum alanlarıdır. Yüz kremi ve şampuana bağlı kontak dermatit göz kapaklarında ortaya çıkar. Tırnak cilası alerjisi parmaktan ziyade boyunda gelişir. Deodorantlardaki fragrance mix koltuk altında egzemaya yol açar. 
Deri sandaletlerdeki krom ayak dış yüzünde egzemaya yol açar.

Alerjik kontakt dermatit yapan alerjen sindirim, solunum ya da damar içi yoluyla alınırsa sistemik kontakt dermatit gelişebilir. Yama testi alanında alevlenme, veziküler el egzeması, baboon sendromu (popo, basen ve genital bölgede sınırlı eritem) gelişebilir. En sık nikel, kobalt, krom, altın ve civa alerjisinde gelişir. 

Alerjik kontakt dermatit tansı

Yama testi ile tanı konur. Alerjik kontakt dermatitte yama testi pozitifken irirtan kontakt dermatit te negatiftir.
 
Alerjik kontakt dermatit tedavisi

Tedavide sorumlu alerjen saptanırsa; hasta o alerjeni içeren materyaller hakkında bilgilendirilir ve deri ile teması engellenir. Bu başarılırsa hastalık tamamen düzelir. Egzemaların tedavisi için nemlendiriciler, kapatıcılar, kortizonlu ya da immün sistemi baskılayıcı merhemler kullanılır.